Είναι αλήθεια ότι η Αθήνα ξεχωρίζει από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, καθώς δεν έχει ποταμό που να την διαρρέει- τουλάχιστον όχι έναν ορατό ποταμό. Ο Τάμεσης του Λονδίνου ή ο Σηκουάνας του Παρισιού δύσκολα θα μπορούσαν να υπάρξουν στο ξηρό και θερμό κλίμα της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα, όμως, στην πόλη μας υπάρχουν δύο (μικρότερης τάξεως μεγέθους φυσικά) ποτάμια, ο Ιλισός και ο Κηφισός, οι οποίοι έχουν καλυφθεί και είναι σχεδόν... αόρατοι.
Με την ανάπλαση του ιστορικού κέντρου των Αθηνών [«Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.»] να είναι πλέον γεγονός και γνωρίζοντας ότι η Αθήνα είναι μία από τις λιγότερο «πράσινες» πόλεις της Ευρώπης, το σχέδιο αυτό κυρίως ελπίζει να αλλάξει τη συγκεκριμένη θεώρηση αποκαλύπτοντας τον Ιλισό ποταμό που μπορεί να μην τον βλέπουμε πουθενά, ρέει όμως υπόγεια σε αρκετά σημεία της πόλης. Στόχοι της ανάπλασης είναι γενικά ο σχεδιασμός επεμβάσεων που θα οδηγήσουν στην ανάκτηση του δημόσιου χώρου, στην περιβαλλοντική του αναβάθμιση και στην διασύνδεση του κέντρου με την ευρύτερη περιοχή. Επομένως, η αξιοποίηση ενός ήδη υπάρχοντος ποταμού στο κέντρο της πρωτεύουσας μπορεί μόνο να αποδειχθεί ωφέλιμος για τις παραπάνω προθέσεις.
Κατά την αρχαιότητα, ο Ιλισός ήταν συνδεδεμένος με χώρους αναψυχής, λατρείας και μυστηρίων και ήταν ένα ποτάμι φορτωμένο ιστορίες και μύθους. Οι κατάφυτες όχθες του, μάλιστα, αποτελούσαν αγαπημένο τόπο περιπάτου των αρχαίων Αθηναίων. Ωστόσο, τη δεκαετία του ’30 δύο καθοριστικοί παράγοντες οδήγησαν στην απόφαση έγκρισης και υλοποίησης της υπογειοποίησης του Ιλισού. Αφενός η τεράστια αύξηση του πληθυσμού λόγω της έλευσης των Μικρασιατών προσφύγων (αστικοποίηση) και αφετέρου οι συνθήκες υγιεινής δίπλα στο ποτάμι εφόσον λειτουργούσε ως χώρος απόρριψης ακαθάρτων.
Σήμερα, η ανεπαρκής συντήρηση και οι κραδασμοί που δημιουργούνταν από την διέλευση των τραμ στη γραμμή που υπάρχει ακριβώς πάνω από τον Ιλισό προκάλεσαν ζημιές στην σήραγγα με αποτέλεσμα την αναστολή της λειτουργίας του τραμ από την περιοχή του Νέο Κόσμο μέχρι το Σύνταγμα τον Οκτώβριο του 2018. Τότε ήταν που η πρόταση αποκάλυψης του ποταμού βγήκε στο φως για πρώτη φορά, όταν οι πολεοδόμοι αξιολόγησαν το έργο ανακατασκευής της γραμμής του τραμ πολύ δαπανηρό και πρότειναν την εναλλακτική της επισκευής της σήραγγας και της δημιουργίας ενός γραμμικού πάρκου μήκους 1,2 χιλιομέτρου που θα ενώσει τον αρχαιολογικό χώρο του Ολυμπιείου με το ΕΜΣΤ στο Φιξ.
Έτσι, θα δημιουργηθεί μια πράσινη και γαλάζια διαδρομή που θα ξεκινάει από την Αγία Φωτεινή, όπου βρίσκεται και το μοναδικό τμήμα της αρχαίας κοίτης που σώζεται. Μία νέα green line φαίνεται θα εμφανιστεί στον πολεοδομικό ιστό της πόλης, κάτι πολύ ευχάριστο και αισιόδοξο για το μέλλον της.
Το σχέδιο έχει την υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης και των τοπικών αρχών, όμως η υλοποίησή του δεν θα είναι άμεση. Οι μελέτες σκοπιμότητας έχουν αρχίσει να εκπονούνται.
Comments