του Χρήστου Καλαντζή
Η Κόστα Ρίκα φαίνεται να είναι μία από τις πιο χαρούμενες και πράσινες χώρες του κόσμου. Τι είναι όμως αυτό που κάνει διαφορετικά; Ο πρόεδρός της χώρας Κάρλος Αλβαράδο Κέσαδα απαντά: «Δεν διαθέτουμε πετρέλαιο, άνθρακα, ατσάλι ή οποιουσδήποτε άλλους φυσικούς πόρους. Το καλό όμως κομμάτι είναι πως ο πολυτιμότερός μας πόρος είναι οι άνθρωποι. Χρειάζεται να επενδύσουμε στους ανθρώπους, και έχοντας έναν μορφωμένο πληθυσμό είναι ο καλύτερος τρόπος να δοθεί έναυσμα όχι μόνο για οικονομική μεγέθυνση, αλλά και για ανάπτυξη, ευημερία και ειρήνη»
Ο πληθυσμός της Κόστα Ρίκα είναι μικρότερος των 5 εκατομμυρίων, αλλά είναι πρωτοποριακή στις πολιτικές της. Το 1948 κατήργησε τον θεσμό του στρατού ώστε να επενδύει μεγαλύτερο κεφάλαιο στις υπηρεσίες υγείας, οι οποίες είναι καθολικές και δωρεάν. Η επένδυση στην εκπαίδευση είναι επίσης υψηλή. Η Κόστα Ρίκα επένδυσε το 7.4% του GDP της το 2017, όταν παγκοσμίως το μέσο GDP που επενδύθηκε στην εκπαίδευση το 2016 ήταν στο 4.8%. «Η επένδυση στην ανθρώπινη ανάπτυξη έχει αποδειχθεί ώς η καλύτερη επένδυση της χώρας» σημειώνει ο Κοσταρικανός πρόεδρος.
Επιπλέον, η Κόστα Ρίκα έχει κάνει σπουδαία βήματα στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Κατά την δεκαετία του 1980, η δασική κάλυψη μειώθηκε σημαντικά λόγω της γεωργίας και της υλοτομίας. Όμως εξαιτίας μίας προσπάθειας δεκαετιών, η τάση αυτή έχει αλλάξει ώστε πλέον το 55% περίπου της έκτασης της χώρας να είναι δασική ενώ ακόμη το ένα τέταρτο της χώρας να είναι υπό περιβαλλοντική προστασία. Η αναδάσωση αποτελεί παράλληλα και «όπλο» αντιστάθμισης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Μάλιστα το 1994 κατοχυρώθηκε στο σύνταγμα της χώρας το δικαίωμα για ένα υγειές περιβάλλον.
Η χώρα στοχεύει επίσης μέχρι το 2021 να έχει ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, δεκαετίες νωρίτερα από πολλές άλλες χώρες. Την εθνική στρατηγική για την επίτευξή του στόχου αυτού την περιγράφει ο Κάρλος λέγοντας: «Στοχεύουμε στην ανθρακοποίηση της οικονομίας. Ποιος είναι ο στόχος; Για να μειώσουμε τις εκπομπές και την χρήση των ορυκτών καυσίμων, με παράλληλη ανάπτυξη, σχεδιάζουμε να συνδέσουμε τις ήπιες μορφές ενέργειας με την μεταφορά. Το 70% της ενεργειακής χρήσης αφορά την μετακίνηση. Εάν συνδέσουμε το υπόλοιπο 30% της ενέργειας, το οποίο είναι ηλεκτρική ενέργεια ήπιας μορφής, με την μετακίνηση, τότε μπορούμε να μειώσουμε δραστικά την χρήση των ορυκτών καυσίμων, να είμαστε περισσότερο ανταγωνιστικοί, να χρησιμοποιούμε περισσότερο ήπιες μορφές ενέργειας και να ανεξαρτητοποιηθούμε από τη βενζίνη, το πετρέλαιο ή οποιοδήποτε άλλο ορυκτό καύσιμο. Αυτό είναι το σχέδιο μας για τα επόμενα χρόνια.» Σημαντική πρωτοβουλία - βήμα αν σκεφτεί κανείς πως τα δύο τρίτα των εκπομπών της χώρας από ορυκτά καύσιμα οφείλονται στην μετακίνηση, σύμφωνα με το Εθνικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο. Ακολούθως το κράτος της Κόστα Ρίκα προσφέρει φορολογικά κίνητρα για την χρήση ηλεκτρικών οχημάτων. Εκπληκτικό είναι και το γεγονός πως το 99% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με βάση στοιχείων από το Ινστιτούτο Ηλεκτρικής Ενέργειας της Κόστα Ρίκα.
Βέβαια, η Κόστα Ρίκα δεν είναι μία χώρα χωρίς προβλήματα. Τα επίπεδα δημοσίου χρέους είναι πολύ υψηλά ενώ ο δείκτης παραγωγικότητας της εργασίας δείχνει λίγο ψηλότερα από το ένα τρίτο του OECD μέσου όρου. Μερικές πόλεις, ακόμη ανησυχούν για την ποιότητα του αέρα της ατμόσφαιρας. Συνακολούθως, βλέπουμε πως η Κόστα Ρίκα παρά τις όποιες δυσκολίες, έχει καταφέρει να ανταποκριθεί σε κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά θέματα. Ή διαφορετικά, αποτελεί μία απόδειξη του ότι μία χώρα που αντιμετωπίζει δυσκολίες μπορεί να δρα για την κοινωνία της, την ανάπτυξή της και φυσικά για το περιβάλλον της.
コメント