Η σημασία και η χρησιμότητα του νερού σε όλες τις εκφάνσεις, τις δραστηριότητες και τους τομείς της ανθρωπογενούς καθημερινότητας είναι κομβική. Τη μερίδα του λέοντος μεταξύ των παραπάνω κατέχει βάσει των στοιχείων που έχουν δημοσιευτεί στο πλαίσιο του Global International Geosphere-Biosphere Programme (IGB), κατέχουν δραστηριότητες όπως η βιομηχανία, η γεωκτηνοτροφία και η καθημερινή αστική και οικιακή κατανάλωση.
Ωστόσο τα σταδιακά μειούμενα επίπεδα των βροχοπτώσεων των τελευταίων ετών σε συνδυασμό με τον περιορισμό, κυρίως λόγω κακής διαχείρισης, των αποθεμάτων ύδατος έχουν θέσει σε επαγρύπνηση τους αρμόδιους φορείς παγκοσμίως, οι οποίοι εργάζονται ώστε να βρεθούν αποτελεσματικές λύσεις αφενός, για την ανάσχεση αυτού του φαινομένου και αφετέρου για την διατήρηση και ενίσχυση του φυσικού κύκλου παραγωγής του νερού στον πλανήτη.
Στο πλαίσιο αυτό για την αντιμετώπιση της κατάστασης ετέθησαν σε αρκετές χώρες, περιορισμοί στην χρήση του νερού. Οι περιορισμοί αυτοί ενεργοποιήθηκαν μέσω των εταιριών παροχής ύδατος με κύριους αποδέκτες τους πολίτες και τις οικιακές κατά βάση καταναλώσεις. Τα ως άνω περιοριστικά μέτρα ανέδειξαν την ανάγκη διερεύνησης εναλλακτικών μεθόδων για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών της ανθρωπότητας σε νερό.
Θεωρώντας το μέχρι πρότινος απορριπτόμενο -εκ των παραπάνω δραστηριοτήτων- νερό ως αξιοποιήσιμο προϊόν, οι επιστήμονες εισήγαγαν την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του. Αρκετές χώρες υιοθέτησαν τη χρήση του «γκρίζου νερού» (Grey Water). Το γκρίζο νερό είναι απόβλητο οικιακής προελεύσεως. Αποτελείται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από νερό που προέρχεται από τα πλυντήρια (ρούχων, πιάτων) και λύματα ατομικής υγιεινής (πλύσιμο χεριών, δοντιών, ντους). Το νερό αυτό μετά από κατάλληλη επεξεργασία δύναται να επαναχρησιμοποιηθεί, κατόπιν διοχέτευσής του μέσω εναλλακτικών δικτύων, σε αρδευτικές εφαρμογές. Η πλούσια περιεκτικότητα του σε θρεπτικά συστατικά, κυρίως λόγω των υπολειμμάτων σαπουνιού, μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στη βελτίωση του εδάφους και κατεπέκταση την ενίσχυση της αποδοτικότητας και ποιότητας των καλλιεργειών.
Η εξοικονόμηση που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της χρήσης του «γκρίζου νερού» είναι τεράστια αν ληφθεί υπόψη αφενός ότι έως και το 80% περίπου των λυμάτων ενός νοικοκυριού ενδέχεται να συνίσταται από «γκρίζο νερό» και αφετέρου ότι ένα ποσοστό άνω του 50% των συνολικών παγκόσμιων απολήψεων νερού τείνει να αξιοποιείται για την κάλυψη των αναγκών της γεωργίας οι οποίες βαίνουν αυξανόμενες τις τελευταίες δεκαετίες, όπως διαπιστώνεται και σε σχετική μελέτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (https://digitallibrary.un.org/).
Μερικές από τις συνηθέστερες χρήσεις στις οποίες μπορεί το καθαρό νερό να αντικατασταθεί με «γκρίζο νερό» είναι οι ακόλουθες:
Πότισμα κήπων, πάρκων
Επαναχρησιμοποίησης σε τουαλέτες και πλυντήρια με την προϋπόθεση ύπαρξης ανεξάρτητου δικτύου τροφοδοσίας για το grey water
Πότισμα δενδρωδών καλλιεργειών και λοιπών καλλιεργειών πλην των ριζώδους φύσεως λαχανικών (καρότα, πατάτες κ.α.)
Τροφοδοσία νερού σε εργαλειομηχανές (κοπής, καθαρισμού, κολλήσεων) σε εργοστασιακές/παραγωγικές μονάδες
Πλύσιμο δρόμων, πεζοδρομίων, κάδων απορριμμάτων
Μονάδες παραγωγής σκυροδέματος
Συστήματα/δίκτυα πυρόσβεσης
Το νερό όπως προαναφέρθηκε αποτελεί ενδεχομένως τον πλέον σημαντικό πόρο με τη χρήση του να είναι συνδεδεμένη με κάθε πτυχή της ζωής του ανθρώπου.
Στον αντίποδα η επιδιωκόμενη «αειφοριοποίηση» των προτύπων διαβίωσης απαιτεί τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, μεγάλο μέρος του οποίου συνίσταται από τους πόρους που εξορύσσονται και καταναλώνονται για την κάλυψη των αναγκών τους.
Πρακτικές όπως η εν θέματι, αποτελούν πλέον οδηγό στην ανάπτυξη και υιοθέτηση μεθοδολογικών εργαλείων. Μέσω της εφαρμογής τους καθίσταται εφικτός ο περιορισμός της κατασπατάλησης των πόρων η διασφάλισή της επάρκειας των οποίων, και για τις επερχόμενες γενεές, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την μετάβαση σε βιώσιμα μοντέλα βασιζόμενα στις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης.
Comments